به نقل از «الف»

در گفت و گو با الف مطرح شد هارپ و سونامی در کار نبود/ چرا زلزله هرمزگان تخریب زیادی نداشت؟

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۶۹۵۰۰۲

به گزارش الف، روز یک‌شنبه هفته جاری در منطقه «فین» استان هرمزگان 2 زلزله به فاصله یک دقیقه رخ داد که بزرگی آنها بیش از 6 ریشتر بود و همین موجب شد انتظارات برای خسارت‌های این زلزله زیاد ارزیابی شود. به‌ویژه که ویدئوهای کوتاهی از لحظات وقوع زلزله منتشر می‌شد که حتی تریلی‌های 18 چرخ و خودروهای سنگین در حال تکان خوردن عجیب و غریب هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال خوشبختانه گزارش‌ها بعد از 24 ساعت حکایت از این داشت که این مناطق دچار خسارت سنگین فروریختن ساختمان‌ها و منازل مردم نشده‌اند و به‌جزء چند مورد فروریختن‌های سازه‌ها خسارت سنگینی گزارش نشده است. 

اولین تحلیل از سبک بودن خسارت‌ها

در نگاه اول ممکن است برخی تحلیل کنند زلزله‌های فوق در مناطق روستایی رخ داده و نوع سازه‌های این نواحی ساده هستند بنابراین اگر هم تخریب شود چندان چشم‌گیر نیست. اما از نگاه علی بیت‌الهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و از کارشناسان خبره زلزله‌شناسی علاوه بر این برای موضوع یاد شده توضیحات علمی دیگری نیز وجود دارد. 

2 عامل اصلی کم بودن خسارت‌ها

به گفته رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی  در منطقه فین هرمزگان خوشبختانه تخریب‌ها گسترده نبود و به فروریزش ساختمان‌ها به جزء چند مورد معدود منجر نشد که این موضوع را ناشی از 2 عامل می‌دانم. 

بیت‌الهی  در گفت‌وگو با خبرنگار الف تاکید کرد: عامل اول به نوع سازندهای زمین‌شناسی در منطقه هرمزگان و شمال آن مربوط است که بیشتر از نوع سازندهای رسوبی هستند که باعث جذب امواج لرزه‌ای می‌شود. این سازندها از عمق زمین که زلزله رخ می‌دهد تا به سطح زمین برسد باعث جذب آن می‌شوند. [اشاره به کاهش قدرت تخریبی امواج لرزه‌ای]

رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افزود: عامل دوم به کانون و عمق وقوع این زلزله‌ دوقلو در هرمزگان مربوط می‌شود. زلزله‌ اخیر با اینکه اعلام شد در عمق 15 کیلومتری رخ داد اما به‌نظرم عمق بیشتری داشت. 

اثر چراغ قوه‌ای و توضیحی برای شدت تخریب

وی در توضیح رابطه عمق زلزله با اثرات تخریبی آن این‌طور گفت:‌ در این مواقع از اصطلاح «اثر چراغ قوه‌ای» استفاده می‌شود. هنگامی‌که چراغ قوه در نزدیک یک دیوار روشن می‌شود محدوده‌ای کوچک اما با شدت نور زیاد را روشن می‌کند. بالعکس وقتی چراغ قوه را از دیوار دور می‌کنیم و به سطح آن نور می‌تابانیم محدوده‌ای وسیع و با شدت کمتر روشن می‌شود. 

این زلزله‌شناس تاکید کرد: زلزله که در کانون عمیق‌تر رخ می‌دهد امواج آن در مناطق گسترده‌تری احساس می‌شود اما از نظر قدرت تخریبی تا این امواج به زمین برسد از قدرت تخریبی و انرژی آن کاسته می‌شود. 

تراکم کم جمعیتی هرمزگان مزید بر علت

رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی همچنین گفت: به غیر از دو عامل فوق منطقه هرمزگان از نظر تراکم جمعیتی هم تراکم کمی دارد و در بعضی روستاهای آنجا خانواده‌های کمی زندگی می‌کنند. این باعث می‌شود که اثرات تخریبی زلزله بر جمعیت کمتری باشد. 

ویژگی زلزله‌های منطقه هرمزگان 

وی ادامه داد: در محدوده شمال تنگه هرمز و در بخش انتهایی ایالت زاگرس به لحاظ زمین‌شناسی یک گسل‌هایی وجود دارد که در بخش زاگرس شانه‌ انتهایی آنها به‌ یکدیگر می‌رسند. در این محدوده یک سیستم گسلی دیگری هم وجود دارد که شامل نواحی غرب مکران می‌شود که با گسل شمالی جنوبی محدوده زاگرس تلاقی تکتونیکی دارد. 

بیت‌الهی با اشاره به اینکه این منطقه از نظر زلزله‌خیزی حالت فعالی دارد و طی چند سال اخیر زلزله‌های دیگری نیز در آنها رخ داده است، افزود: از نظر خصوصیات سازندی و زمین‌شناسی در این منطقه زلزله‌های خیلی بزرگ به‌ندرت رخ داده اما زلزله‌های بزرگ و متوسط متعددی در آن به‌وقوع پیوسته است. 

این زلزله‌شناس در ادامه گفت: در منطقه فین هرمزگان شاهد بودیم یک جفت زلزله یا «زلزله دوقلو» به فاصله 1 دقیقه و 34 ثانیه رخ داد. بزرگی‌های این دو زلزله نیز کمابیش یکسان بود. پس از آن هم پس‌لرزه‌های متعددی رخ دادند. مشابه چنین مدل زلزله‌هایی را پیشتر در منطقه اهر و ورزقان و بخشی از کرمان شاهد بودیم. 

وی تاکید کرد: وقوع زلزله به این مدل یک موهبت تلقی می‌شود چرا که آزادسازی انرژی‌های لرزه‌ای آن ماهیتی پلکانی دارد و کل انرژی به‌یکباره تخلیه نمی‌شود. 

ازگله کرمانشاه  هم با این گسل لرزید

در بخش دیگری بیت‌الهی خاطر نشان کرد: زلزله اخیر هرمزگان مربوط به گسل پیشانی زاگرس است که پیشتر در 21 آبان سال 96 هم مسبب وقوع زلزله‌ای در ازگله کرمانشاه شد. این گسل در راستای خود داری سگمنت‌های مختلفی است که هرکدام موجب لرزه‌هایی می‌شوند. 

رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی سپس گفت: منطقه‌ای که به‌تازگی در آن زلزله رخ داد از نظر کیفیت ساختمان‌ها و سازه‌های آن وضعیت مناسبی ندارد. بسیاری از ساختمان‌ها فاقد اسکلت فلزی هستند و عمدتا با خشت و گل ساخته شده‌اند. بسیاری سازه‌ها مهندسی‌ساز نیست. این وضعیت را در سه استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی هم می‌بینیم. به‌ویژه سازه‌ها در بخش‌های روستایی واجد چنین خصوصیاتی هستند. 

 

 

پس‌لرزه‌ها زود تمام می‌شوند

در بخش دیگری بیت‌الهی با اشاره به وقوع پس‌لرزه‌های متعدد در زلزله هرمزگان بعد از دو زلزله اصلی گفت: گزارشی که از مراکز ثبت امواج زمین لرزه ثبت می‌شود مربوط به لرزه‌هایی است که بیش از 2.5 ریشتر قدرت دارد. این پس لرزه‌ها در مناطقی از جنوب هرمزگان و تنگه هرمز و جزایر خلیج فارس ثبت شده است. معتقد هستم مدت این پس لرزه‌ها بیش از چند روز به طول نخواهد کشید. 

وی افزود: در مورد زلزله کرمانشاه تا یک سال هم پس لرزه ثبت شد اما در زلزله محدوده هرمزگان این پس‌لرزه‌ها تا یک هفته گسترش نخواهد داشت و احتمال اینکه زلزله بزرگ دیگری رخ بدهد نیز وجود ندارد. به‌این ترتیب بعد از چند روز یک سکون نسبی در منطقه حاکم می‌شود. 

نمی‌تواند «هارپ» باشد!

این زلزله‌شناس درباره گمانه‌زنی‌ها در فضای مجازی درباره اینکه زلزله اخیر هرمزگان یک رخداد طبیعی نبوده بلکه ماحصل کار انسانی در قالب پدیده «هارپ» بوده است نیز این‌طور توضیح داد: پدیده هارپ از امواج الکترومغناطیسی به‌وجود می‌آید و در آن امکان ایجاد زلزله‌ای به این بزرگی نیست. حتی اگر پدیده‌ای این چنین بتواند لرزه‌ای به این بزرگی ایجاد کند نمی‌تواند پس‌لرزه‌های مکرر بعد از آن را ایجاد کند. سکانس‌ پس‌لرزه‌های متعدد و بزرگی آنها چنان است که نمی‌توان غیر از پدیده تکتونیکی فرضیه‌ دیگری قائل باشیم. 

وی گفت: زلزله اخیر حتی در مناطقی از اروپا احساس شد. درحالی‌که عوامل انسانی و هارپ در ایجاد انرژی لرزه کسری از اعشار را هم نمی‌توانند تشکیل دهند. به‌عنوان مثال خیلی انرژی لازم است تا زلزله هرمزگان بتواند در شهر رفسنجان، جنوب ایران و کشورهای جنوب خلیج فارس احساس شود. 

رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی تاکید کرد:‌ شکل رکوردی که لرزه‌نگارها برای این زلزله ثبت شد نیز نشان می‌دهد عوامل طبیعی باعث رخ‌داد آن هستند. چرا که در هارپ یک انفجار رخ می‌دهد و شکلی که لرزه‌نگارها ثبت می‌کنند ویژگی‌های متمایزی دارد. 

سونامی‌ نمی‌آید...

بیت‌الهی در پاسخ به شایعه دیگری در فضای مجازی درباره زلزله هرمزگان مبنی بر وقوع سونامی در منطقه تنگه هرمز گفت: تصور وقوع سونامی در چنین منطقه‌ای که زلزله شد و منطقه جنوبی کشور نداریم. البته در دریای عمان در سال 1945 بعد از یک فعالیت گسلی زیر بستر دریا یک سونامی رخ داد. اما در آب‌های کم‌عمق تنگه هرمز احتمال بروز سونامی نیست. 

منبع: الف

کلیدواژه: مسکن و شهرسازی زلزله هرمزگان پس لرزه ساختمان ها پس لرزه ها تنگه هرمز چراغ قوه بیت الهی سازه ها لرزه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۶۹۵۰۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حمله‌های جنگنده‌های صهیونیست، غزه را به لرزه درآورد

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: حمله‌های پی در پی جنگنده‌های رژیم صهیونیستی علیه بخش‌های مسکونی نوار غزه طی بامداد امروز منطقه‌های مختلف این باریکه را لرزاند.

بمباران شدید بخش‌های مختلف نوار غزه

خبرنگار شبکه المیادین تاکید کرد که بامداد امروز نیز حمله‌های هوایی رژیم صهیونیستی بخش‌های مختلف نوار غزه را به لرزه درآورد.

بر اساس این گزارش، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی خانه‌های مسکونی را در محله الشجاعیه واقع در شرق شهر غزه بمباران کردند. حمله‌های هوایی رژیم اشغالگر قدس غرب شهر رفح را نیز در برگرفت.

بمباران وحشیانه خانه‌های مسکونی در اردوگاه النصیرات واقع در مرکز نوار غزه نیز چهار شهید و ۳۰ زخمی برجای گذاشته است.

در جریان بمباران یک خانه مسکونی در محله السعودی واقع در غرب رفح دست کم پنج فلسطینی از جمله یک کودک به شهادت رسیده و چند تن دیگر زخمی شدند.

بمباران منطقه الجرادات واقع در شرق گذرگاه رفح در جنوب غزه نیز چندین زخمی در میان شهروندان بی گناه فلسطینی برجای گذاشت. خبرنگار شبکه الجزیره نیز گزارش داد که جنگنده‌های رژیم صهیونیستی منطقه الزوایده واقع در مرکز نوار غزه را بمباران کردند.

علاوه بر این منطقه جنوبی شهر خان یونس نیز شاهد یک حمله هوایی شدید طی بامداد امروز بوده است.

شهادت کودکان فلسطینی در اثر موج گرمای شدید

این در حالی است که آژانس حامی فلسطینی‌ها وابسته به سازمان ملل از وخامت اوضاع انسانی در نوار غزه خبر داد.

به گزارش شبکه الجزیره، آژانس کار و امداد آوارگان فلسطینی وابسته به سازمان ملل (آنروا) اعلام کرد که طی روزهای گذشته نوار غزه شاهد استقرار موجی گرمای غیر عادی بوده است.

بر اساس این گزارش، گرمای شدید نوار غزه طی روزهای گذشته باعث شده اوضاع آوارگان فلسطینی که در چادر زندگی می‌کنند به شدت وخیم شود.

آنروا تاکید کرد که در جریان این موج گرمای غیر عادی در نوار غزه تاکنون دست کم ۲ کودک فلسطینی به شهادت رسیده اند.

بارش باران، گرمای شدید، نبود مواد غذایی کافی، نبود آب آشامیدنی، گسترش بیماری‌های واگیردار و روان شدن فاضلاب در میان چادرهای آوارگان تنها بخشی از مشکلاتی است که شهروندان فلسطینی این روزها در نوار غزه با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.

صهیونیست‌ها به کرانه باختری حمله‌ور شدند

از سوی دیگر عناصر ارتش رژیم صهیونیستی بامداد امروز نیز به شهرهای مختلف کرانه باختری یورش برده و ضمن تفتیش خانه‌های فلسطینی‌ها تعدادی از آنها را بازداشت کردند.

بر اساس گزارش خبرنگار شبکه الجزیره، نظامیان صهیونیست به منطقه شعابه واقع در الخلیل در جنوب کرانه باختری حمله ور شدند.

روستای حدب العلقه واقع در شهر دورا در جنوب الخلیل نیز شاهد یورش بامدادی عناصر صهیونیست بود.

این اشغالگران صهیونیست به منطقه یعبد در جنوب غرب جنین نیز تجاوز کردند به طوری که صدای تیراندازی‌های گسترده از این منطقه به گوش می‌رسید. روستای بدرس در غرب رام الله نیز شاهد حمله ور شدن متجاوزان اشغالگر بود.

دورا و صوریف در الخلیل و حبله در جنوب قلقیلیه نیز جزو منطقه‌هایی بودند که نظامیان صهیونیست به آنها یورش بردند.

هدف قرار گرفتن متجاوزان در طولکرم

این در حالی است که با وجود تجاوزات پرتکرار و روزانه عناصر صهیونیست به کرانه باختری نیروهای فلسطینی در این منطقه همچنان برای دفاع از سرزمین خود با اشغالگران درگیر می‌شوند.

در همین راستا رسانه‌های خبری گزارش دادند که ۲ جوان فلسطینی در جریان درگیری‌های مسلحانه با عناصر صهیونیست در اطراف ایست بازرسی سالم واقع در نزدیکی جنین در کرانه باختری به شهادت رسیدند.

شبکه فلسطین الیوم نیز گزارش داد که گردان‌های الاقصی مستقر در طولکرم با نظامیان صهیونیست به این شهر یورش برده بودند درگیر شدند.

در این درگیری که به صورت مشخص در محور میدان السلام طولکرم رخ داد نیروهای فلسطینی موفق شدند عناصر متجاوز را گلوله باران کنند.

نیروهای مقاومت با عناصر اشغالگر در منطقه یعبد واقع در جنوب غرب جنین نیز درگیر شده و به سمت آنها تیراندازی کردند.

در همین راستا گردان‌های قدس شاخه جنین اعلام کردند که رزمندگان فلسطینی موفق شدند منطقه اشغالی شاکید را با شلیک گسترده گلوله هدف قرار دهند.

کد خبر 6089471